“Een mens heeft behalve een buitenkant ook een binnenkant die zorg nodig heeft”

Sinds 2,5 jaar werk ik als Geestelijk Verzorger binnen Maaswaarden. Ik merk dat ik in mijn missie veel herkenning en ondersteuning tegenkom, vooral ook vanuit de collega’s en het bestuur. Liselotte stimuleert me in alles wat ik doe en ze heeft oog voor zin en betekenis. Geestelijk Verzorgers hebben het wat dat betreft niet altijd makkelijk, omdat het niet meetbaar is wat ze doen. Veel mensen denken dat het voor hobbyisten is, alsof het niet de essentie is, maar een soort franje. Terwijl een mens behalve een buitenkant ook een binnenkant heeft. En van binnen kan er van alles rondwoelen, zeker wanneer het lichaam het steeds meer af laat weten.

Zorgmedewerkers zijn ontzettend lief en goed, maar hebben vaak niet de tijd om ervoor te gaan zitten. Dat ik daar als Geestelijk Verzorger voor ben vrijgesteld en dat de gesprekken vertrouwelijk zijn, wordt heel erg gewaardeerd. Machines hebben genoeg aan onderhoud en reparatie, maar mensen verlangen méér. Zij willen gezien en gehoord worden in wie ze ten diepste zijn. Kortom, ze zijn bezig met zin- en levensvragen. In een verpleeghuis lijken die vragen zich op te stapelen. Wat ik wil is iemand tot zijn of haar recht laten komen. Tijd en aandacht vrijmaken om echt naar de persoon te luisteren. In ons vak is daarvoor een mooie uitdrukking: ‘iemand tevoorschijn luisteren’. In een verpleeghuis voelen mensen zich heel vaak in een hoekje gedrukt. Ze hebben voor hun gevoel (bijna) niets meer te vertellen. Dan is het een weldaad als iemand van het personeel echt voor hem of haar gaat zitten en door durft te vragen.

Het trefwoord van mijn bezig zijn is presentie. Er zijn dus. Niet meer en niet minder. Dat lijkt gemakkelijk, maar het is heel moeilijk. Immers, voordat je het weet ben je meer met jezelf bezig dan met degene die tegenover je zit. Presentie is een bewuste tegenhanger van interventie. Interventie is kenmerkend voor behandelaars. Zij houden zich vooral bezig met de zogenaamde ‘snelle vragen’, dat wil zeggen problemen waar een oplossing voor gevonden moet worden, bijvoorbeeld de vraag naar (meer) pijnmedicatie. Maar er zijn ook ‘trage vragen’. Die doen er lang over voordat ze aan de oppervlakte komen. De meeste levens- en zingevingsvragen vallen onder de trage vragen. En dat zijn nu net de vragen waar ik met de mensen over praat. Er zijn natuurlijk meer dingen die ik als Geestelijk Verzorger doe, zoals het leiden van groepsbijeenkomsten en het meedenken met ethiek en beleid, maar het voeren van gesprekken met mensen is wel het hart van mijn werk.